Từ ngày 25/7/2021, tại thôn Linh Tràng, xã Tràng Lương, thành phố Đông Triều, Hội Khảo cổ học Việt Nam phối hợp với Bảo tàng Quảng Ninh tiến hành khai quật khảo cổ tại di tích chùa Trại Cấp, phát hiện nhiều di vật khảo cổ quý, mang nhiều giá trị về văn hóa, lịch sử.
Di tích chùa Trại Cấp (hay còn gọi là chùa Trại Cắp) nằm tại đồi Đồng Chùa, thôn Linh Tràng, xã Tràng Lương, thành phố Đông Triều; trên con đường hành hương vào di tích chùa Hồ Thiên và cách chùa Hồ Thiên khoảng 3,2km về phía Đông Nam. Năm 2016, qua điều tra, khảo sát đã phát hiện ra dấu tích chùa Trại Cấp.
Sau khi tiến hành khai quật tại 4 hố khảo cổ, tại đây các nhà khảo cổ đã phát hiện dấu vết của các loại hình tảng kê chân cột được trang trí họa tiết hoa sen; các mảnh vật liệu kiến trúc như gạch, ngói lót, ngói mũi sen; các mảnh gốm men, sành sứ của các thời Trần và Lê Trung Hưng; một số dấu vết bó nền và một số tháp đá, gạch. Đặc biệt tại Hố 2 đã tìm thấy 1 chân đèn gốm hoa nâu – loại gốm men đặc trưng thời Trần. Dựa trên các dấu vết vật chất, bước đầu có thể xác định, chùa Trại Cấp được xây dựng dưới thời Trần, quy mô khá lớn và tiếp tục được trùng tu thời Lê Trung Hưng và thời Nguyễn.
Theo tiến sỹ Nguyễn Văn Anh, Trường Đại học Khoa học xã hội và Nhân văn, Đại học Quốc gia Hà Nội, theo các loại hình di tích và di vật xuất lộ trong quá trình khai quật cũng như việc vị trí nằm ở trung tâm kết nối Ngọa Vân và Yên Tử, rất có thể chùa Trại Cấp có mối quan hệ mật thiết với hệ thống chùa tháp phật giáo Trúc Lâm dưới thời Trần. Tuy nhiên mối quan hệ cụ thể vẫn cần điều tra và nghiên cứu làm rõ hơn đặc biệt là về tính chất và niên đại của di tích này.
Đợt khai quật di tích chùa Trại Cấp được tiến hành đến hết ngày 15/10/2021 với diện tích khai quật trên 400m2. Đợt khai quật được kỳ vọng sẽ cung cấp thêm thông tin khoa học chân thực và khách quan, phục vụ nghiên cứu tổng thể di tích; luận cứ khoa học để làm rõ tính chất, quy mô, niên đại và tìm hiểu vị trí, vai trò của chùa Trại Cấp trong hệ thống chùa tháp Trúc Lâm Yên Tử đồng thời bổ sung các cứ liệu khoa học chân xác phục vụ xây dựng hồ sơ khoa học Quần thể di tích và danh thắng Yên Tử đề nghị UNESCO công nhận di sản thế giới.